پاسخ آیت الله سبحانی به شبهات مطرح شده پیرامون توسل
آیت الله سبحانی در ششمین نشست از سلسله نشست های کلام اسلامی در مدرسه عالی نواب مشهد، با بیان اینکه توسل این است که به وسیله قرآن یا نبی یا امام به درگاه خدا تقرب بجوییم، خاطرنشان کردند: وسیله سبب است و توسل بکارگیری وسیله می باشد.
ایشان با بیان اینکه باید وسیله بودن چیزی یا فردی در شرع تعبداً ثابت شود، اظهارداشتند: با توجه به این مطلب قرآن کریم این ضابطه را می فرماید که «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آَمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ وَجَاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» ( المائدة : 35 )
معظم له در ادامه افزودند: امام علی(ع) در خطبه 110 نهج البلاغه، ایمان به خدا، ایمان به پیامبر (ص)، جهاد در راه خدا، اقامه نماز، پرداخت زکات، روزه، حج ، صدقه و انجام کارهای نیک را از وسیله های ایمان برشمرده است.
این مرجع تقلید با بیان اینکه وسیله به اینها تنها منحصر نیست، خاطرنشان کردند: در آیات و روایات از دیگر وسایل نیز یاد شده است.
این مرجع تقلید در ادامه با اشاره به آیه مبارکه «وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا وَذَرُوا الَّذِینَ یُلْحِدُونَ فِی أَسْمَائِهِ سَیُجْزَوْنَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ » ( الأعراف : 180 )، ابرازداشتند: بهترین وسیله برای تقرب به درگاه الهی توجه فرائض و نوافل می باشد, بر این اساس درخواست دعا و توسل به «اسماء الله» نیز یکی از موارد مورد تأیید و قبول تمام طوایف اسلامی است.
آیت الله سبحانی توسل به قرآن کریم، اعمال نیک و دعای مؤمن برای فرد را از دیگر موارد مورد قبول در میان مسلمین برای توسل دانستند و افزودند: آیه «وَإِذْ یَرْفَعُ إِبْرَاهِیمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَإِسْمَاعِیلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ» ( البقرة : 127 ) نشان می دهد که می توان عمل نیک خود را وسیله برای دعا قرار داد.
ایشان به جوانان توصیه کردند: اگر عمل صالحی در زندگی انجام داده اید به رخ خدا بکشید که قهراً خدای متعال دعای فرد را برآورده می کند.
ایشان به آیه «وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ تَعَالَوْا یَسْتَغْفِرْ لَکُمْ رَسُولُ اللَّهِ لَوَّوْا رُءُوسَهُمْ وَرَأَیْتَهُمْ یَصُدُّونَ وَهُمْ مُسْتَکْبِرُونَ» ( المنافقون: 5) اشاره کرده و یادآور شدند: تفاوت عقیده شیعه با وهابیون در جایی است که فردی در زمانی غیر از حیات به دعای رسول الله توسل کند.
این مرجع تقلید در ادامه به دو مقدمه «حیات برزخی» و «ارتباط افرادی که در برزخ به سر می برند با این دنیا» اشاره کرده و برای تبییین آن گفتند: آیات فراوانی به عنوان دلیل بر حیات برزخی وجود دارد و به عنوان مثال درباره آل فرعون ، می فرماید « النَّارُ یُعْرَضُونَ عَلَیْهَا غُدُوًّا وَعَشِیًّا وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آَلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذَابِ» ( غافر:46) که اینها را در برزخ بر آتش جهنم عرضه می دارند.
آیت الله سبحانی توسل به ذات، حق، منزلت، کرامت و ... نبی اکرم (ص) را برای قرب الی الله دانسته و گفتند: قسم دادن خدا به این موارد اشکال ندارد و این نوع توسل در کتاب های خودشان وجود دارد.
ایشان در جواب این اشکال که کسی حقی بر گردن خدا ندارد، با بیان این که « حق» یا اصالتی است یا جعلی و بالعرض، پاسخ دادند: در قسم اول حق وجود ندارد و اما در قسم دوم حق، خداوند خودش را از روی لطف و عظمت، وامدار نموده است.